Cựu nhân viên OpenAI nộp thông báo hỗ trợ đối lập với quá trình chuyển đổi vì lợi nhuận của công ty

Một nhóm cựu nhân viên của OpenAI đã nộp một bản thông báo ủng hộ Elon Musk trong vụ kiện của ông đối với OpenAI, phản đối việc công ty dự định chuyển đổi từ một tổ chức phi lợi nhuận thành một tập đoàn lợi nhuận.

Bản kiến nghị, được nộp bởi giáo sư luật Lawrence Lessig từ Đại học Harvard và người sáng lập Creative Commons, liệt kê tên 12 cựu nhân viên của OpenAI: Steven Adler, Rosemary Campbell, Neil Chowdhury, Jacob Hilton, Daniel Kokotajlo, Gretchen Krueger, Todor Markov, Richard Ngo, Girish Sastry, William Saunders, Carrol Wainwright, và Jeffrey Wu. Bản kiến nghị lập luận rằng nếu phần phi lợi nhuận của OpenAI nhượng quyền kiểm soát các hoạt động kinh doanh của tổ chức, đó sẽ “vi phạm cơ bản nhiệm vụ của nó”.

Vài trong số cựu nhân viên đã công khai phản đối các thực tiện của OpenAI trước đây. Krueger đã kêu gọi công ty cải thiện tính chịu trách nhiệm và minh bạch của mình, trong khi Kokotajlo và Saunders trước đây đã cảnh báo rằng OpenAI đang trong một cuộc đua “mù quáng” để thống trị trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Wainwright đã nói rằng OpenAI “không nên được tin tưởng” khi hứa hẹn sẽ làm đúng sau này.

Trong một tuyên bố, một người phát ngôn của OpenAI cho biết rằng tổ chức phi lợi nhuận của OpenAI “sẽ không thay đổi” và nhiệm vụ của tổ chức “sẽ vẫn không đổi”.

“Hội đồng quản trị của chúng tôi đã rất rõ,” người phát ngôn nói với TechCrunch qua email. “Chúng tôi đang chuyển đổi cánh tay lợi nhuận hiện tại của mình thành một công ty lợi ích công cộng (PBC) — cùng cấu trúc như các phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo khác như Anthropic — nơi mà một số cựu nhân viên này hiện đang làm việc — và [công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo của Musk] xAI.”

OpenAI được thành lập như một tổ chức phi lợ nhuận vào năm 2015, nhưng chuyển đổi thành “lợi nhuận giới hạn” vào năm 2019, và hiện đang cố gắng tái cấu trúc một lần nữa thành một PBC. Khi chuyển đổi thành lợi nhuận giới hạn, OpenAI đã giữ lại cánh tay phi lợi nhuận của mình, mà hiện tại có tỷ lệ kiểm soát trong cánh tay doanh nghiệp của tổ chức.

Vụ kiện của Musk đối với OpenAI cáo buộc công ty đã bỏ quên sứ mệnh phi lợi nhuận của mình, mà nhằm đảm bảo nghiên cứu trí tuệ nhân tạo của mình mang lại lợi ích cho toàn nhân loại. Musk đã đệ trình một yêu cầu bước đầu để ngăn chặn quá trình chuyển đổi của OpenAI. Một thẩm phán liên bang đã từ chối yêu cầu đó, nhưng cho phép vụ kiện đến phiên tòa dân sự vào mùa xuân năm 2026.

Theo bản kiến nghị của các cựu nhân viên OpenAI, cấu trúc hiện tại của OpenAI — một tổ chức phi lợi nhuận kiểm soát một nhóm các chi nhánh khác — là một “phần quan trọng” của chiến lược tổng thể của tổ chức và “rất quan trọng” đối với nhiệm vụ của tổ chức. Việc tái cấu trúc loại bỏ vai trò kiểm soát của cánh tay phi lợi nhuận không chỉ sẽ mâu thuẫn với nhiệm vụ và cam kết hiến chương của OpenAI, mà còn sẽ “vi phạm niềm tin của nhân viên, nhà tài trợ và các bên liên quan khác đã tham gia và ủng hộ tổ chức dựa trên những cam kết này,” bản kiến nghị khẳng định.

“OpenAI cam kết với một số nguyên tắc quan trọng để thực hiện nhiệm vụ của mình trong tài liệu hiến chương,” bản kiến nghị viết. “Những cam kết này đã được liên tục thông báo và xem trong công ty như là ràng buộc. Tòa án nên nhận ra rằng việc duy trì sự kiểm soát của tổ chức phi lợi nhuận là rất quan trọng để bảo vệ cấu trúc độc đáo của OpenAI, được thiết kế để đảm bảo rằng trí tuệ nhân tạo tổng quát mang lại lợi ích cho con người thay vì phục vụ lợi ích tài chính hẹp hòi.”

Trí tuệ nhân tạo tổng quát, hay AGI, được hiểu một cách rộng rãi là trí tuệ nhân tạo có thể hoàn thành bất kỳ nhiệm vụ nào mà con người có thể thực hiện.

Theo bản kiến nghị, OpenAI thường sử dụng cấu trúc của mình như một công cụ tuyển dụng — và lại lần lựa nhân viên rằng việc kiểm soát của tổ chức phi lợi nhuận là “rất quan trọng” trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình. Bản kiến nghị kể lại một cuộc họp tất cả các bên của OpenAI vào cuối năm 2020 trong đó CEO của OpenAI Sam Altman được cho là đã nhấn mạnh rằng sự kiểm soát và giám sát từ phía tổ chức phi lợi nhuận là “tối cao” trong “đảm bảo rằng an toàn và lợi ích rộng rãi cho xã hội được ưu tiên hơn so với lợi ích tài chính ngắn hạn.”

“Trong cuộc trò chuyện tuyển dụng với ứng viên, việc trí tuệ nhân tạo của OpenAI là nguồn nhân viên đã được nhắc tới như là yếu tố quyết định quan trọng giữa OpenAI và các đối thủ như Google hoặc Anthropic và là một lý do quan trọng mà họ nên cân nhắc tham gia công ty,” bản kiến nghị viết. “Cùng lý do này cũng thường được sử dụng để thuyết phục nhân viên đang xem xét việc chuyển sang đối thủ ở lại OpenAI — bao gồm một số trong chúng tôi.”

Bản kiến nghị cảnh báo rằng, nếu OpenAI được phép chuyển đổi thành một công ty lợi nhuận, có thể sẽ có động cơ "cắt giảm" trong công việc an toàn và phát triển trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ "tập trung vào cổ đông của công ty." Một công ty lợi nhuận OpenAI có ít lý do để tuân thủ theo điều khoản “hợp nhất và hỗ trợ” trong hiến chương hiện tại của OpenAI, cam kết rằng OpenAI sẽ ngừng cạnh tranh và hỗ trợ bất kỳ dự án "định hướng giá trị, chú trọng đến an toàn" nào đạt được trí tuệ nhân tạo tổng quát trước khi OpenAI làm được, bản kiến nghị khẳng định.

Các cựu nhân viên OpenAI, một số trong số họ là lãnh đạo nghiên cứu và chính sách tại công ty, tham gia vào một nhóm người đang lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc chuyển đổi của OpenAI.

Trước đó trong tuần này, một nhóm tổ chức, bao gồm các tổ chức phi lợi nhuận và nhóm lao động như Teamsters California, đã ký kết với Tổng luật sư California Rob Bonta để ngăn OpenAI trở thành một công ty lợi nhuận. Họ cho rằng công ty đã “thất bại trong việc bảo vệ tài sản từ thiện” và đang “phá hoại nhiệm vụ từ thiện để thúc đẩy trí tuệ nhân tạo an toàn.”

Encode, một tổ chức phi lợi nhuận đã đồng tài trợ cho dự luật an toàn trí tuệ nhân tạo SB 1047 của California, đã đưa ra những lo ngại tương tự trong một bản kiến nghị được nộp vào tháng 12.

OpenAI đã nói rằng việc chuyển đổi của mình sẽ bảo tồn cánh tay phi lợi nhuận và trang bị nó với nguồn lực để được chi tiêu cho “các sáng kiến từ thiện” trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, và khoa học. Đổi lại cho tỷ lệ kiểm soát trong doanh nghiệp của OpenAI, tổ chức phi lợi nhuận sẽ có thể hưởng lợi nhiều tỉ đô la.

“Chúng tôi thực sự chuẩn bị xây dựng các tổ chức phi lợi nhuận được trang bị tốt nhất mà thế giới từng biết — chúng tôi không chuyển đổi nó đi xa,” công ty viết trong một loạt bài viết trên X vào thứ Tư.

Các rủi ro là rất lớn cho OpenAI, cần hoàn tất quá trình chuyển đổi lợi nhuận trước cuối năm nay hoặc năm sau, hoặc nó sẽ rủi ro từ bỏ một phần vốn mà công ty đã huy động trong những tháng gần đây, theo các báo cáo.